Alle treinen op groene energie
‘Iedereen heeft het over elektrisch rijden, maar onze eerste trein deed dat al in 1908’
Energie opwekken door middel van wind: het klinkt misschien als een ver-van-je-bedshow, maar niet als Mea Westerbeek (manager Duurzaam Ondernemen bij NS) erover vertelt. Wij spraken haar op een windpark van Eneco, waar ze ons alles leert over het opwekken van groene energie.
Mea, vertel, waarom staan we hier in Nieuwegein?
‘Veel mensen weten wel dat de treinen van NS elektrisch zijn, maar niet dat al die energie sinds 2017 volledig opgewekt wordt door windmolens zoals je die hier ziet. En dus dat alle stroom die onze treinen gebruiken, ook nog groen is. Sowieso is het heel leuk om je te bedenken dat NS al sinds 1908 duurzaam rijdt. Tegenwoordig heeft iedereen het over elektrische auto’s, maar NS is meer dan honderd jaar geleden al begonnen met elektrische treinen.’
Nederland is het eerste land ter wereld waar alle treinen volledig op windstroom rijden hè?
‘Klopt. Dat is echt iets om trots op te zijn en precies ook de reden dat we hier op een windpark staan. Leuk om dit belangrijke onderdeel wat extra aandacht te geven.’
Waarom is het zo belangrijk dat juist NS gebruikmaakt van groene energie?
‘Onze treinen gebruiken heel veel stroom. Zo’n 1,2 TWh om precies te zijn. Dat komt neer op het elektriciteitsverbruik van alle Amsterdamse huishoudens per jaar. Of op 1% van het Nederlandse elektriciteitsverbruik.’
NS sloot zeven jaar geleden een belangrijk contract met Eneco. Waarom was dat zo’n enorme mijlpaal?
‘We waren de eerste grote partij die zich destijds voor tien jaar wilde verbinden met een energieleverancier. Daarmee was Eneco verzekerd van tien jaar lang inkomen en in het verlengde daarvan heel interessant voor investeringsmaatschappijen. Met die zekerheid kon Eneco dus weer verder investeren in het bouwen van nieuwe windparken. Dit windpark waar we nu staan in Nieuwegein is ook van Eneco. Met dit contract hebben we een enorme boost gegeven aan duurzame opwekking, dat was destijds helemaal nieuw. We waren echt een voorbeeld voor andere partijen. Zelfs Japan is nog bij ons langs geweest om te horen hoe wij dit hebben gedaan.’
Bijzonder. Zo’n groot land dat bij ons komt kijken. En dan? Vertel je alle kneepjes van het vak of bewaar je ook wat voor jezelf?
‘Nee zeker niet. Het is mooi als NS kan verduurzamen, maar het is nog mooier als we die hele transitie op gang kunnen brengen. We zijn hierin graag voorloper. Daarom deelden we het verhaal heel bewust, zodat andere partijen er ook van konden leren.’
Aan wat voor verhaal moeten we dan denken?
‘Een contract afsluiten klinkt misschien als een kwestie van een paar minuten, maar daar gaat twee, drie jaar voorbereidingstijd aan vooraf. De details zal ik je besparen, maar je loopt tegen veel hobbels aan. Je moet van alles uitvinden. Die lessen hebben we groots gedeeld, waardoor we destijds een voorbeeld waren voor binnen- en buitenland. Een langdurig contract met vraag naar nieuwe windparken was destijds echt voorpaginanieuws. Inmiddels is het de standaard geworden.’
Zijn er voor NS nu dan nog wel dingen die nóg duurzamer kunnen?
‘Zeker. We kijken altijd hoe we nóg meer energie kunnen besparen. Bijvoorbeeld door machinisten te helpen energiezuiniger te rijden. Verder is de volgende uitdaging altijd gebruik te maken van hernieuwbare energie, ook voor de momenten dat de wind niet waait. En daarmee het laten verdwijnen van gas- en kolencentrales. Het probleem is dat je zonnevelden en windparken niet aan en uit kunt zetten. Ze zijn niet zoals gascentrales te reguleren. Daardoor heb je periodes te maken met een energieoverschot en andere periodes met een tekort. Nog meer parken aanleggen is een optie, maar dan zit je weer met het probleem van grondschaarste. Naar dat soort dingen kijken we nu.’
Klinkt ingewikkeld.
‘Dat is het ook. We moeten kijken naar hoe de wereld eruitziet, vandaag en in de toekomst, en wat ervoor nodig is om op het goede moment aan de energiebehoefte te kunnen voldoen. Oftewel: focussen op match van vraag en aanbod. Bijvoorbeeld door te kijken of je vaker stroom kunt gebruiken op de momenten dat de stroom ook opgewekt wordt, meer overdag en ‘s nachts niet bijvoorbeeld. En we kijken – samen met Eneco – naar grootschalige opslag om energie op te slaan, zodat je het overschot op die manier kunt bewaren. Kortom: ik hoef me voorlopig zéker niet te vervelen.’
Tot slot: ben je in je privéleven ook bewust duurzaam?
‘Ik heb geen eigen auto en doe op vakantie alles met de trein of de fiets. Ik ben een bikepacker. Lekker met mijn racefiets met tas aan het stuur op pad. Deze zomer gaan we naar Denemarken. Daar nemen we de boot naar Zweden, en gaan we door naar Noorwegen. Vanaf daar treinen we weer terug. Afval scheiden doe ik ook en ik ben flexitariër, met dank aan mijn zoontje.’
Wat grappig! Vertel.
‘Ja, mijn zoon is een heel gedreven mannetje. Toen hij zeven jaar was, zei hij ineens: “Mam, even voor de duidelijkheid, ik ben vanaf nu flexitariër. Dat betekent dat ik maximaal één keer per week vlees eet.” Daarin heeft hij eigenlijk het hele gezin meegenomen. Als vlees bij andere mensen op het menu staat, doen we niet moeilijk, maar thuis gaat het zoals de baas het voorstelde, haha.’
5x duurzame weetjes
- NS gebruikt per jaar zo’n 1,2 TWh. Dat komt neer op het elektriciteitsverbruik van alle Amsterdamse huishoudens per jaar.
- Sinds 1908 rijdt NS al elektrisch, sinds 2017 rijden alle treinen op 100% windenergie.
- Als je met de trein reist, stoot je dus geen CO2 uit.
- De windparken zijn niet van NS zelf maar van Eneco, en liggen in Nederland en omringende landen (op land en in zee).
- Alle NS-machinisten maken gebruik van een app die precies vertelt wanneer ze kunnen terugschakelen om tot het volgende station zo min mogelijk stroom te verbruiken.
Tekst: Jansen & Hermsen. Video: Michiel Zwart. Beeld: Chantal Spieard
Bekijk ook:
Deel via:
Direct naar... › NS Flex › Reisinformatie › NS Zakelijk › Klantenservice
Onze producten › Kaartjes & Toeslagen › Abonnementen › Deur tot deur › Dagje uit › Internationale treinkaartjes
Meer NS
› Over NS › Werken bij NS › Mobiliteitsadvies › Nieuws › Prestaties
› Disclaimer › Privacy › Cookies › Bedrijfsinformatie › Voorwaarden en folders